Özet

Hatırlanacağı üzere, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 39. maddesi gereğince, iş

sözleşmesi ile çalışan ve bu Kanunun kapsamında olan veya olmayan her

türlü işçinin asgari ücretini tespit etmekle görevli Asgari Ücret Tespit

Komisyonu 2016 yılının tamamında uygulanacak olan asgari ücreti brüt

1.647 TL olarak belirlemiştir. Yeni yılın asgari ücreti 31.12.2015 tarihli ve

29579 sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır.

Asgari ücretteki artışın işverenlere getirdiği yükün bir kısmını karşılamayı

taahhüt eden Hükümet, bu çerçevede 27 Ocak 2016 tarihli Resmi Gazetede

yayımlanan 6661 Sayılı Askerlik Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik

Yapılmasına Dair Kanunda; İşverenlerin asgari ücretle çalıştırdığı işçilerin

ücret maliyetlerinin günlük 3,33 TL’lik ve aylık en fazla 100 TL’lik kısmını

2016 yılıyla sınırlı olmak üzere, primlerin terkini yoluyla karşılama

yönünde düzenleme yapmıştır.

Asgari ücret desteğinin uygulama esasları Sosyal Güvenlik Kurumu

tarafından 10.02.2016 tarihli ve 2016-4 sayılı Genelgede ayrıntılı olarak

açıklanmıştır. Bunun yanında asgari ücret desteği Kurum internet sitesinde

yayımlanan Soru-Cevap şeklinde de açıklanmıştır. Genelgeye göre daha

özet ve anlaşılır olduğunu düşündüğümüz için, Biz de aşağıda bu Soru-

Cevap şeklinde de açıklamaları özetleyerek aktarmayı uygun bulduk.

1) Soru ve Cevaplarla Asgari Ücret Desteği

1) Asgari ücret desteğinden faydalanabilecek işverenler kimlerdir?

5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi

kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri

uygulanan sigortalıları çalıştıran özel sektör işyeri işverenleri ile 5018

sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde sayılan kamu idarelerine ait kadro

ve pozisyonlarda 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi

kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri

uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenler hariç olmak üzere diğer

kamu işyeri işverenleri de destekten yararlanacaktır.

2) Asgari ücret desteğinden işyerinde çalıştırılan bütün sigortalılardan

dolayı faydalanmak mümkün müdür?

Hayır. Asgari ücret desteğinden yalnızca uzun vadeli sigorta kollarına

(malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) tabi olarak çalıştırılan sigortalılar

için yararlanmak mümkündür.

3) Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgeleri bakımından hangi

belge türlerinden bildirilen sigortalıların asgari ücret desteğinden

yararlanma imkanı bulunmaktadır?

Dikkate alınacak belge türleri 1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33,

34, 35, 36 ve 37 nolu belge türleri olup bu belge türlerinden bildirilen

sigortalılar bakımından anılan madde hükmünde yer verilen destek

unsurundan yararlanılma imkanı bulunmaktadır.

4) Asgari ücret desteği sürekli verilecek bir destek uygulaması mıdır?

Hayır. Asgari ücret desteği, işverenlere 2016/Ocak ila 2016/Aralık

aylarına münhasır olmak üzere verilecek sürekli olmayan süreli bir

destektir.

5) İşyerinin tescil tarihinin destekten yararlanılacak prim ödeme gün

sayısının hesaplanması bakımından bir önemi var mı?

Evet. Destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının

hesaplanmasında işyerinin 01.01.2016 tarihinden önce tescil edilmiş olup

olmadığına göre farklılık bulunmaktadır.

a) 01.01.2016 tarihinden önce tescil edilmiş olan işyerlerinde; 2015

yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet

belgelerinde uzun vadeli sigorta kollarına tabi olup prime esas

günlük kazancı 85 TL (Aylık 2.550. TL) ve altında bildirilen

sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere, 2016

yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde uzun

vadeli sigorta kollarından bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme

gün sayısı asgari ücret desteğinden yararlanılacak prim ödeme gün

sayısı olarak dikkate alınacaktır.

b) 2016 yılı içinde ilk defa tescil edilen işyerlerinde;

2016 yılı içinde ilk defa tescil edilen işyerlerinde uzun vadeli sigorta

kollarına tabi olup prime esas kazanç alt sınırı ve üst sınırları

arasında bildirilen tüm sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısı

asgari ücret desteğinden yararlanılacak prim ödeme gün sayısı olarak

dikkate alınacaktır.

6) Asgari ücret desteğinden yararlanılabilecek tutar ne kadardır?

Destekten yararlanılabilecek prim ödeme gün sayısının günlük 3,33 TL

ile çarpımı sonucu bulunacak rakam asgari ücret desteğinden

yararlanılabilecek tutar olacaktır.

7) Asgari ücret desteğinden yararlanmak için başvuru şartı bulunmakta

mıdır?

Asgari ücret desteğinden yararlanmak için herhangi bir başvurma şartı

bulunmamaktadır.

8) Asgari ücret desteği ile sağlanan indirim işverenlerin cari ay sigorta

prim borçlarına mı mahsup edilecektir?

Hayır. Asgari ücret desteğiyle sağlanacak indirim tutarı, takip eden

ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir. Örneğin

Ocak ayı prim ve hizmet belgesi Şubat ayında verildiğinden bu belgenin

alınmasından sonra destek tutarı çalışan sigortalı sayısına göre

belirlenebilecek olup, Mart ayının sonuna kadar ödenecek primlerden

mahsup yöntemiyle ödenmiş olacaktır.

Asgari ücret desteğiyle sağlanacak indirim tutarının takip eden

ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecek olması

nedeniyle destekten yararlanılacak son ay olan Aralık ayı için

belirlenecek destek tutarı ise 2017/Şubat ayı sonuna kadar ödenecek

primlerden mahsup yöntemiyle ödenmiş olacaktır.

9) Asgari ücret desteğinden yararlanmak için aylık prim ve hizmet

belgesini onaylar iken diğer sigorta prim teşviklerinde olduğu gibi

farklı bir Kanun türü seçimi yapılacak mı?

Hayır. Usul ve esası genelgede açıklanan olan şartları taşıyan işverenler,

Kanun hükümlerinden herhangi bir işlem yapmaksızın

yararlanacaklardır. Dolayısıyla diğer sigorta prim teşvik

uygulamalarında olduğu gibi aylık prim ve hizmet belgesini

oluştururken asgari ücret desteğinden yararlanabilmek için farklı bir

Kanun türü seçimi yapılmayacaktır.

10) 01.01.2016 tarihinden önce tescil edilmiş olan işyerlerinde asgari

ücret desteğinden yararlanma şartları nelerdir?

? 2016 yılına ait aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresinde

verilmesi,

? 2016 yılı için çalıştırdığı kişilerin sigorta primine esas kazançlarının

tam olarak bildirilmesi,

gerekmektedir.

11) İlk defa sigortalı çalıştırmaya 01.04.2015 tarihinde başlayan bir işyeri

2015 yılının kıyaslama yapılacak Ocak ayında bildirimi

bulunmaması nedeniyle 2016/Ocak ayında destekten

yararlanamayacak mı?

2015 yılı ve öncesinde tescil edilen ve uzun vadeli sigorta kollarına tabi

işçi çalıştıran işverenlerin 2016 yılı Ocak ayına ilişkin destekten

yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında bir önceki

yılın aynı ayına(2015/Ocak ayı) ilişkin olarak aylık prim ve hizmet

belgesi verilmemiş olması halinde, uzun vadeli sigorta kollarından

bildirim yapılmış takip eden ilk aya ilişkin aylık prim ve hizmet

belgesindeki bildirimler esas alınarak destekten yararlanılacak prim

ödeme gün sayısı hesaplanacaktır. Buna göre 2016 yılı Ocak ayına

ilişkin destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının

hesaplanmasında 2015/Nisan ayına ilişkin aylık prim ve hizmet

belgesindeki bildirimler esas alınarak destekten yararlanılacak prim

ödeme gün sayısı hesaplanacaktır.

12) 2015 yılı Şubat ayında 1 numaralı belge türünden bildirilen ve

kazançları 85 TL altı olan 4 sigortalının prim ödeme gün sayısının

120, kazançları 90 TL ve üzeri 4 sigortalının ise 100 gün prim ödeme

gün sayısı olduğu, aynı işyerinin 2016 yılı Şubat ayında Kuruma

verdiği 1 numaralı belge türünden bildirilen sigortalıların prim

ödeme gün sayılarının ise 160 olduğu varsayıldığında destekten

yararlanılacak gün sayısı ve destek tutarı ne olacaktır? Bu destek

tutarına ilişkin mahsuplaşma hangi ayda yapılacaktır?

Kazançları 2015/Şubat ayında 85 TL altı olan uzun vadeli sigorta

kollarına tabi 4 sigortalı için bildirilmiş 120 gün 2016/Şubat ayı için

destekten yararlanılacak gün sayısı olarak esas alınacaktır. 120 günlük

prim ödeme gün sayısının 3,33 TL ile çarpımı sonucu bulunacak

tutar(120 x 3,33 = 399,60-TL) ilgili işveren açısından 2016/Şubat ayı için

yararlanılacak azami destek tutarı olacaktır. Bu destek tutarı işverenin

2016/Nisan ayının sonuna kadar ödeyeceği primlerden mahsup

yöntemiyle ödenmiş olacaktır.

13) 01.01.2016 tarihinden önce tescil edilmiş olan işyerleri bakımından

bir önceki yılın kıyaslama yapılacak ilgili ayında uzun vadeli sigorta

kollarına ilişkin belge türleri dışında bildirim yapılmış olması

halinde destekten yararlanılacak gün sayısı nasıl belirlenecektir?

2015 yılının ilgili ayında yapılan bildirimlerin uzun vadeli sigorta

kollarına ilişkin belge türleri dışında yapılmış olması halinde, bu ayı

takip eden uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin ilk bildirim yapılmış

ayın aylık prim ve hizmet belgesindeki bildirimler esas alınacaktır.

Örneğin, 01.01.2016 tarihi öncesinde tescil edilmiş olan (A) işyeri

işvereni tarafından 2016yılı Ocak ayında 1 numaralı belge türü ile 4

sigortalı ve 120 gün bildirim yapıldığı, bu işyerinin 2016/Ocak ayı için

destekten yararlanabileceği gün sayısını bulmak için esas alınacak 2015

yılı Ocak ayında uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin bildirimde

bulunulmadığı sadece 2 numaralı belge türü ile sosyal güvenlik destek

primine tabi olarak çalışan 2 sigortalı için bildirimde bulunulduğu,

2015/Ocak ayını takip eden uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin ilk

bildirim yapılmış ayın 2015/Şubat ayı olduğu bu ayda 2 numaralı

belge türünden yapılan bildirim yanı sıra 1 numaralı belge ile 1

sigortalı ve 20 gün bildirimde bulunulduğu varsayıldığında, 2016 yılı

Ocak ayı için 2015 yılı Şubat ayında bildirilen 20 gün asgari ücret

desteğinin hesabında dikkate alınacaktır. Buna göre destek tutarı 20 x

3,33 = 66,60-TL olacaktır.

14) 2015 yılından önce bu Kanun kapsamına alınmış ancak 2015 yılında

sigortalı çalıştırmamış işyerleri bakımından asgari ücret desteğinden

yararlanılacak prim ödeme gün sayısı nasıl hesaplanacaktır?

2016 yılı içinde ilk defa tescil edilen işyerleri için öngörülen

hesaplamaya göre destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı

tespit edilecektir.

15) 2016 yılı içinde ilk defa tescil edilen işyerlerinde asgari ücret

desteğinden yararlanma şartları nelerdir?

? 2016 yılına ait aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresinde

verilmesi, -Cari ay primlerinin yasal süresi içinde ödenmesi,

? İşverenin, Kuruma prim, idari para cezası ile bunlara ilişkin

gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması veya söz

konusu borcun 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre

taksitlendirmiş olması,

? 2016 yılı için çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmesi, bildirdiği

sigortalıları fiilen çalıştırması ve prime esas kazançlarını eksik

bildirmemesi,

gerekmektedir.

16) Sigortalı ve işveren hisselerine ait sigorta primlerinin devlet

tarafından karşılandığı durumlarda asgari ücret desteğinden

yararlanılacak tutar ne olacaktır?

Sigortalı ve işveren hisselerine ait sigorta primlerinin devlet tarafından

karşılandığı durumlarda işverenin ödeyeceği sigorta priminin

Hazinece karşılanacak asgari ücret desteği tutarından az olması

halinde sadece sigorta prim borcu kadar asgari ücret desteği

verilecektir.

17) Asgari ücret desteğinden yararlanmak amacıyla, mevcut bir işyerinin

kapatılarak değişik bir ad veya unvan ya da iş birimi olarak faaliyete

geçirildiğinin anlaşılması halinde destekten yararlanılması mümkün

müdür?

Hayır. Asgari ücret desteğinden yararlanmak amacıyla, mevcut bir

işyerinin kapatılarak değişik bir ad veya unvan ya da iş birimi olarak

faaliyete geçirildiğinin anlaşılması halinde, bu nitelikteki işyeri

işverenleri asgari ücret desteğinden yararlandırılmayacak,

yararlanılmış olması halinde yararlandırılan tutarlar gecikme cezası ve

gecikme zammı ile birlikte tahsil olunacaktır.

18) Devir, İntikal ve Adres Değişikliklerinde işverenler açısından bir

hak kaybı söz konusu mudur?

Hayır, devredilen veya intikal eden işyerleri bakımından işveren

değişikliği üzerinde durulmaksızın işyeri bazında işlem yapılacaktır.

İşyerinin aynı il içinde başka bir ünitenin görev bölgesine nakledilmesi

veya farklı bir ile nakledilmesi halinde işyerine yeni numara verilecek

olmasına karşın bu işyerleri asgari ücret desteğinden, nakledilen eski

işyeri koşullarına göre yararlanacaktır.

19) Alt işveren tarafından çalıştırılan ve kapsama giren sigortalıların

destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının

hesaplanmasında bir farklılık bulunmakta mıdır?

Destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında,

her bir alt işveren tarafından çalıştırılan ve kapsama giren sigortalıların

prim ödeme gün sayıları asıl işverenin ve/veya varsa diğer alt

işverenlerin prim ödeme gün sayısının hesabında dikkate alınmayacak

olup, her bir alt işveren için hesaplama müstakil bir işverenmiş gibi

ayrı ayrı yapılacaktır.

20) Alt işverenlerin tescil tarihinin destekten yararlanılacak prim ödeme

gün sayısının hesaplanması bakımından bir önemi var mı?

Evet. Destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının

hesaplanmasında, alt işverenlik tescilinin 01.01.2016 tarihinden önce

yapılmış olup olmadığına göre farklılık bulunmaktadır.

Buna göre, alt işverenler için uygulanacak olan asgari ücret desteğinin,

alt işverenlerin kendilerine ait alt işverenlik tescillerinin; 01.01.2016

tarihinden önce yapılmış olması ve 2016 yılında da faaliyetine devam

ediyor olması halinde veya 01.01.2016 tarihinden sonra

yapılmış/yapılacak olması halinde müstakil işverenler için öngörülen

usul ve esaslar çerçevesinde asgari ücret destek tutarı her bir alt

işveren için müstakil bir işverenmiş gibi ayrı ayrı hesaplanacaktır.

21) Alt işverenlerin Kuruma borçlarının bulunması veya çalıştırdığı

sigortalıların prime esas kazanç tutarlarını eksik bildirdiğinin,

sigortalılarını kayıt dışı çalıştırdığının ya da bildirilen sigortalının

fiilen çalışmadığının tespit edilmesi halinde asıl işveren destekten

yararlanabilecek midir?

Asıl işveren, 5510 sayılı Kanunun işverene yüklediği

yükümlülüklerden dolayı alt işveren ile birlikte sorumlu olması

nedeniyle söz konusu durumların bulunması halinde, ilgili alt

işverenler ile asıl işveren de destekten yararlandırılmayacaktır. Buna

karşın diğer alt işverenler destekten yararlanmaya devam edecektir.

22) Kuruma aylık prim ve hizmet belgesi vermemelerine karşın uzun

vadeli sigorta kollarına tabi olan 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu

maddesinin birinci fıkrası kapsamında ev hizmetlerinde sigortalı

çalıştıran işverenler de asgari ücret desteğinden yararlanabilecek

midir?

Kuruma aylık prim ve hizmet belgesi vermemelerine rağmen uzun

vadeli sigorta kollarına tabi olan 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu

maddesinin birinci fıkrası kapsamında ay içinde çalışma saati süresine

göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olan

sigortalıları ev hizmetlerinde çalıştıran işverenler de anılan destekten

yararlanacaktır.

Bu Sirkülerimize ilişkin görüş, öneri ve sorularınızı

[email protected] ‘ye iletebilirsiniz.

Saygılarımızla.

ÖNER BAĞIMSIZ DENETİM VE YMM A.Ş.

WWW.ONERYMM.COM.TR