Özet

Birçok konuda düzenleme içermesi nedeniyle kamuoyu tarafından “Torba” olarak nitelenen 10 Eylül 2014 tarihli ve 6552 sayılı  11.09.2014 tarihli ve 29116 (mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanmamıştır.

6552 sayılı Kanun ile 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununda yapılan yeni düzenlemelere ve değişikliklere aşağıda yer verilmiştir.

1)    Az Tehlikeli Sınıfında Yer Alan Ve Ondan Az Çalışanı Bulunan İşyerleri İçin İş Sağlığı Ve Güvenliği Hizmet Alım Zorunluluğunun Kapsamı Daraltılmıştır 

Bu Kanunun 16. Maddesiyle, 6331 sayılı Kanunun 6. Maddesine kırmızı renkte gösterilen ilaveler yapılmak suretiyle, az tehlikeli sınıfında yer alan ve ondan az çalışanı bulunan işyerlerinde iş yeri sahibi, Bakanlıkça ilan edilen eğitimleri tamamlamak şartıyla işe giriş ve periyodik muayeneler ve tetkikler hariç iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini kendisi yürütebilecektir. Bu durumda; az tehlikeli sınıfında yer alan ve ondan az çalışanı bulunan işyerleri; iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ile diğer sağlık personeli görevlendirmek veya bu hizmetleri ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden almak zorunda olmayacaklardır. Ayrıca, 10 kişinin tespitinde öğrenci statüsünde olan çırak ve stajyerler dikkate alınmayacaktır.

Maddenin değişiklikleri de içeren son şekli şöyledir.

“İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri

MADDE 6 – (1) Mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden korunulmasına yönelik çalışmaları da kapsayacak, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması için işveren;

a) Çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve on ve daha fazla çalışanı olan çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde diğer sağlık personeli görevlendirir. Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde, bu hizmetin tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine getirebilir. Ancak belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde, tehlike sınıfı ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi üstlenebilir. Belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olmayan ancak 10’dan az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyeri işverenleri veya işveren vekili tarafından Bakanlıkça ilan edilen eğitimleri tamamlamak şartıyla işe giriş ve periyodik muayeneler ve tetkikler hariç iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütebilirler.

b) Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşların görevlerini yerine getirmeleri amacıyla araç, gereç, mekân ve zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçlarını karşılar.

c) İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetlerini yürütenler arasında iş birliği ve koordinasyonu sağlar.

ç) Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşlar tarafından iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mevzuata uygun olan ve yazılı olarak bildirilen tedbirleri yerine getirir.

d) Çalışanların sağlık ve güvenliğini etkilediği bilinen veya etkilemesi muhtemel konular hakkında; görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşları, başka işyerlerinden çalışmak üzere kendi işyerine gelen çalışanları ve bunların işverenlerini bilgilendirir.

(2) 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki kamu kurum ve kuruluşları; iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini, Sağlık Bakanlığına ait döner sermayeli kuruluşlardan doğrudan alabileceği gibi 4734 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde de alabilir.

(3) Tam süreli işyeri hekimi görevlendirilen işyerlerinde, diğer sağlık personeli görevlendirilmesi zorunlu değildir.

(4) Birinci fıkranın (a) bendine göre yapılacak görevlendirme süresinin belirlenmesinde 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu ile 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu kapsamındaki öğrenci statüsünde olan çırak ve stajyerler, çalışan sayısının toplamına dâhil edilmez.”

2)    Az Tehlikeli Sınıfında Yer Alan Ve Ondan Az Çalışanı Bulunan İşyerlerinde Sağlık Raporları Kamu Hizmet Sunucuları Veya Aile Hekimlerinden de Alınabilecektir 

Yukarıdaki düzenlemeye paralel olarak, bu Kanunun 17. maddesiyle 6331 sayılı Kanunun 15. maddesinde değişiklik yapılmak suretiyle; 6331 sayılı Kanun kapsamında alınması gereken sağlık raporlarının işyeri hekimi yanında 10’dan az çalışanı bulunan ve az tehlikeli işyerleri için, kamu hizmet sunucuları veya aile hekimlerinden de alınabilmesi olanağı getirilmiştir.

3)    Az Tehlikeli Sınıfında Yer Alan Ve Ondan Az Çalışanı Bulunan İşyeri Sahibine Verilecek Eğitimler Yönetmelikle Düzenlenecektir

Bu Kanunun 18. maddesiyle 6331 sayılı Kanunun 30/1(b) maddesine 6 nolu alt bent eklenmek suretiyle; 10’dan az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerinde işyeri sahibine yukarıdaki 6. madde uyarınca verilmesi öngörülen iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin üstlenilmesine ilişkin eğitim programlarının, eğitimin süresinin ve eğiticilerin nitelikleri ile görevlendirmeye ilişkin hususların Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceği hükmü getirilmiştir.

4)    Değerlendirme

Bu düzenlemeler ile genelde iççiler açısından çok az sakatlık ya da ölüm riski taşıyan sektörleri içeren az tehlikeli sınıfındaki ve ondan az çalışanı bulunan işyerleri için, iş sağlığı ve güvenliği yükümlülüklerinin yerine getirilmesinin kolaylaştırılmasının isabetli olduğunu düşünmekteyiz. Az tehlikeli işyerlerinden ziyade son günlerdeki üzücü iş kazalarının bir daha yaşanmaması için çok tehlikeli iş kollarına (maden, metal sanayi vb.) odaklanılmasının daha isabetli olacağını değerlendirmekteyiz.

Bu düzenlemeler 11.09.2014 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.

Bu Sirkülerimize ilişkin görüş, öneri ve sorularınızı ‘ye iletebilirsiniz.

Saygılarımızla.

ÖNER BAĞIMSIZ DENETİM VE YMM A.Ş.

onerymm.com.tr