Özet

Birçok konuda düzenleme içermesi nedeniyle kamuoyu tarafından “Torba” olarak nitelenen 10 Eylül 2014tarihli ve 6552 sayılı  11.09.2014tarihli ve 29116 (mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanmamıştır. 

6552 sayılı Kanun ile yapılan 4857 sayılı İş Kanunu ile 5510 sayılıSosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda yapılan yeni düzenlemelereve değişikliklere aşağıda yer verilmiştir.

1)    İşAkdinin Feshinde Geçerli Nedene Dayanma Zorunluluğunda Yeraltı İşyerlerindeKıdem Şartı Aranmayacaktır 

4857 sayılı Kanunun 18 incimaddesindeki düzenlemeye göre; Otuz veyadaha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçininbelirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veyadavranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerindenkaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır. Bu düzenlemegeçerliliğini korumakla birlikte, bu Kanunla maddeye yer altı işlerinde çalışan işçilerde kıdem şartı aranmayacağı şeklindebir düzenleme eklenmiştir.

Buna göre yer altı işlerindeçalışan işçilerin kıdemi altı aydan az olsa dahi, işveren iş akdinifeshedebilmek için geçerli sebebe dayanmak zorundadır. Bu düzenlemenin yer altıişlerinde işe iade davaları yönünden önemli olacağı düşünülmektedir.

Bu düzenleme 11.09.2014 tarihindenitibaren yürürlüğe girmiştir.

2)   İşverenlere Alt TaşeronunÇalıştırdığı İşçilerin Ücretlerinin Ödendiğini Kontrol Ve Gerekir İse ÖdemekYükümlülüğü Getirilmiştir

Kanunun 4. maddesiyle 4857sayılı Kanunun 36/5 maddesinde yapılan değişiklik ile bundan böyle; İşverenler, alt işverene iş vermelerihâlinde, bunların işçilerinin ücretlerinin ödenip ödenmediğini işçininbaşvurusu üzerine veya aylık olarak resen kontrol etmekle ve varsa ödenmeyenücretleri hak edişlerinden keserek işçilerin banka hesabına yatırmakla yükümlüolacaklardır.

Bu düzenleme 11.09.2014tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.

3)    YerAltı Maden İşçilerine İstisnai Haller Dışında Fazla Çalışma Yaptırılamayacaktır

4857 sayılı Kanunun 41maddesinde, Ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretiminartırılması gibi nedenlerle işçilere fazla çalışma yaptırılabileceği, fazlaçalışmanın, Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırk beş saati aşançalışmalar olduğu ve her bir saat fazla çalışma için verilecek ücretin normalçalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesisuretiyle hesaplanacağı düzenlenmiştir.

Bu Kanunun 4. maddesiyle 4857sayılı Kanunun 41 maddesinde yapılan düzenlemeyle;  İş Kanunun 42 (Zorunlu nedenlerle fazlaçalışma) ve 43 (Olağanüstü hallerde fazla çalışma) maddelerinde sayılan hâllerdışında yer altında maden işlerinde çalışan işçilere fazla çalışmayaptırılamayacağı, zorunlu ve olağanüstü hallerde dahi haftalık otuzaltı saati aşan her bir saat fazla çalışma için verilecek ücretin, normalçalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yüzden az olmamak üzerearttırılması suretiyle ödeneceği hükmü getirilmiştir.

Bu düzenleme 01.01.2015 tarihinden itibarenyürürlüğe girecektir.

4)    YerAltı İşlerinde Çalışan İşçilerin Yıllık Ücretli İzin Sürelerine Dörder Gün Eklenecektir

Yıllık ücretli izin süreleri 4857sayılı Kanunun 53. maddesinde belirlenmiştir. Buna göre işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresiaşağıdaki sürelerden az olamaz;

a)  Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara 14 (18 vedaha küçük yaştaki işçilerle, 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere 20) gün,

b)  Beş yıldan fazla on beş yıldan az olanlara 20 gün,

c)  On beş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 26 gün,

Bu Kanunun 5. maddesiyle 4857sayılı Kanunun 53. maddesinde yapılan düzenlemeyle; Yer altı işlerindeçalışan işçilerin yıllık ücretli izin sürelerinin dörder gün arttırılarakuygulanacağı hükmü getirilmiştir.

5)    Altİşvereni Değiştiği Hâlde Aynı İşyerinde Çalışmaya Devam Edenlerin YıllıkÜcretli İzin Süresi, Aynı İşyerinde Çalıştıkları Süreler Dikkate AlınarakHesaplanacaktır

Bu Kanunun 6. maddesiyle 4857sayılı Kanunun 56. maddesinde yapılan düzenlemeyle; Alt işveren işçilerinden, alt işvereni değiştiği hâlde aynı işyerindeçalışmaya devam edenlerin yıllık ücretli izin süresinin, aynı işyerinde çalıştıklarısüreler dikkate alınarak hesaplanacağı, asıl işverenin, alt işveren tarafındançalıştırılan işçilerin hak kazandıkları yıllık ücretli izin sürelerininkullanılıp kullanılmadığını kontrol etmekle ve ilgili yıl içinde kullanılmasınısağlamakla, alt işveren ise tutmak zorunda olduğu izin kayıt belgesinin birörneğini asıl işverene vermekle yükümlü olacağı hükme bağlanmıştır.

6)    YerAltı Maden İşlerinde Haftalık Normal Çalışma Süresi 36 Saati Aşamayacaktır

4857 sayılı Kanunun 63. Maddesine göre; Genel bakımdançalışma süresi haftada en çok kırk beş saattir. Bu Kanunun 7. maddesiyle 4857sayılı Kanunun 63. maddesinde yapılan düzenlemeyle; Yer altı maden işlerinde çalışan işçiler için yeraltındaki çalışma süresinin; haftada en çok otuz altı saat olacağıve günlük altı saatten fazla çalışma yaptırılamayacağı hükme bağlanmıştır. Düzenleme metninden, yer altı madenişlerinde de, yer üstündekiçalışma süresinin; haftada en çok kırk beş saat olacağı anlamıçıkmaktadır.

7)    KömürMadeni İşlerinde Ücret, Asgari Ücretin İki Katından Az Olamayacaktır

Bu Kanunun 7. maddesiyle 3213sayılı Maden Kanununa ek 9. madde eklenmiştir. Bu maddeyle Maden Kanununun 2.maddesinde sayılan 4. Grup madenlerden “Linyit” ve “Taşkömürü” çıkarılanişyerlerinde, yer altında çalışan işçilere ödenecek ücret miktarının 4857sayılı Kanunun 39. maddesi uyarınca belirlenen asgari ücretin iki katından az olamaz olamayacağı düzenlenmiştir.

Bu düzenleme 01.01.2015 tarihinden itibarenyürürlüğe girecektir.

Bu Sirkülerimize ilişkin görüş, öneri ve sorularınızı ‘ye iletebilirsiniz.

Saygılarımızla.

ÖNERBAĞIMSIZ DENETİM VE YMM A.Ş.

onerymm.com.tr